De tuin overkapping.

Ik had me vanaf het begin voorgenomen om het verloop goed vast te leggen met fotos, maar ben ik vaak zo lekker bezig dat ik vergeet af en toe een fotootje te maken.

Mei 2016

Het idee om de tuin aan te pakken en een overkapping te maken. Na wat grasduinen op internet voor ideeen kwam een houten overkapping met een betonnen onderrand al snel naar boven. Sketchup werd ingeroepen om een ontwerp mee te maken.

juni 2016

Op een plek waar de overkapping was gepland staat een appelboom. Deze wordt verplaatst naar zijn nieuwe bestemming 5 meter verderop. De boom is nog relatief jong en is nog redelijk makkelijk uit te graven, maar alles bij elkaar is het toch wel een gat van 1.5 meter doorsnede geworden. Na het verplaatsen van de boom gooi ik het gat dicht en stamp het goed aan. Dit gaat later nog voor een oh-shit zorgen.

November 2016

Met hout heb ik al langer ervaring dus dat komt wel goed. De betonnen rand is een nieuwe uitdaging voor mij. Het idee is om een mal te timmeren en deze vol te gooien met beton. Als proof-of-concept heb ik een proef-gietinkje gedaan. Voor beton bekisting gebruik je normaal beton multiplex. De gladde kant van dit multiplex zorgt dat het beton niet plakt en mooi glad los komt. Dit beton multiplex is echter vrij kostbaar en dat wil ik er niet aan uitgeven. Ik maak daarom gebruik van gewone underlayment platen gebruikt en beplak deze aan de binnenkant met goedkoop plakplastic van de Action.

Voor het beton gebruik ik de normale 1-2-3 verhouding, 1 deel cement, 2 delen zand, 3 delen grind. Ik mix de boel met de hand in een grote metselkuip. Dan blijkt ook al snel dat mixen van beton geen handwerk is. Een poging om met zo'n mix-haak in een boormachine de boel te mixen gaat ook erg moeizaam en er komen na een paar minuten brand-geuren uit de boormachine. Stoppen dus en toch maar met de hand afmaken.

Het eind resultaat voldeed aan de verwachtingen. Iets om bij de uiteindelijke betongieting wel rekening mee te houden is dat de lucht goed uit het beton weg moet. Je kunt op het plaat van het proefblok ook zien dat onder wat lucht opgesloten heeft gezeten. In de bouw gebruiken ze hiervoor een trilnaald, maar ik denkt dat dat een beetje overdreven is. Gewoon bij iedere met een handschepje of zo even goed door het beton roeren voordat de volgende laag erover heen gaat.

Het is lekker weer dus ik begin voor overgave aan uitzetten en graven van de fundering. Ik zaag wat piket paaltjes en sla deze op de hoekpunten in de grond. Ik graaf een gleuf van zon 30cm diep en 50cm breed. Ik kan de grond mooi strak met een steekbats afsteken. Het valt me echter op dat de grond op de plek waar de appelboom heeft gestaan aanzienlijke minder mooi afsteekt. Natuurlijk omdat de grond hier niet is ingeklonken. Verder geen aandacht aan besteed.

Omdat de grond voornamelijk uit klei bestaat en ik niet tot het zand graaf, heb ik in mijn oneindige wijsheid besloten dat er iets van een heipaaltje op de hoeken moet komen. Ik heb bedacht dat op iedere hoek een tweetal PVC pijpen van zo'n 80cm onder een hoek moet voldoen. Het idee is dat hier later nog betonijzers in komen welke een stevige verbinding met de rest van de constructie gaan vormen...

December 2016

Het is tijd om de bekisting te maken. Omdat het beton zowel boven als onder de grond komt moet er bekisting komen welke beide aspecten in een keer afdenkt. Ik speel nog met het idee dat ik alle beton in een keer kan gieten. Ik kom echter al snel tot de conclusie dat die niet mogelijk is. Als je namelijk de beton bovenin giet, dan moet de bekisting zowel boven als onder de grond helemaal dicht zijn, ander zal het volgende de communicerende vaten ergens uitlopen. Die onder de grond bekisting helemaal dicht maken is niet reeel omdat ik direct op het zand wil/moet storten, anders blijft de bkisting onder het beton zitten. Dus het storten zal in 2 gedeelten gaan gebeuren, eerst het beton een paar centimeter onder het maaiveld, daar de boven-bekisting boven op.

Ik begin met de boven de grond bekisting, netjes volgens tekening, aan de binnenkant afgeplakt met plakplastic. Die tapse poeren die ik op de hoeken heb bedacht zijn wel een lastiger klusje dan ik had ingeschat.

omwille van de afmetingen de bekisting op een aantal stenen in de geul geplaatst om te controleren of het allemaal past.

Februari 2017

Feestdagen en weersomstandigheden maken dat er een tijdje niet verder kan worden gewerkt. De bekisting die al klaar is heb ik vanwege de grote afmetingen in de tuin gelegd met een zeil erover.

Omdat ik gedurende dit project npg een hoop spullen nodig heb en niet iedere een aanhanger wil lenen of huren heb ik via marktplaats voor €100,- een oud aanhangertje op de kop getikt. Mijn eerste eigen aanhanger, en ik ben een blije gup!

De betonijzers welke in de fundering moeten heb ik eveneens via marktplaats gekocht, 75 staven van 6mm en 1 meter lang. Ruim voldoende voor waar ik het voor nodig heb maar leuk om achteraf nog iets mee te knutselen. In de heipaaltjes plaats ik 2 staven welke in aan de onderkant met een afstand-stukje aan elkaar las. Ja ja inmiddels ook een electrisch lasapparaatje gekocht. Ooit heel lang geleden zelf een BBQ gelast. Met een zonnebril. En toen aardig in mijn gezicht verbrand. Dat was een leermoment. Naast deze staven buig ik ook een aantal staven in een soort driehoek-vorm welke ik daarna aan elkaar las tot een geheel. Deze driehoek-staven moeten in de onderste beton laag komen waar de bovenlaag aan kan hechten.

Maart 2017

Lekker weer, tijd om de eerste betonlaag te gieten. Ik heb in de afgelopen dagen zo'n 85 zakken met cement, zand en grind gehaald. In mijn trouwe aanhangertje.

Het beton ga ik direct in de gegraven geul storten. Om te zorgen dat het water uit het beton niet in de grond kan wegvloeien, heb ik een aantal grote doorzichtige plastic zakken in de geul gelegd. De betonijzers leg ik op stenen in de geul op het plastic. Dan is het tijd om te mixen.

Vanmorgen heb ik de betonmolen gehuurd om de onderlaag te storten. Heb er zo'n ruim 6 uur de tijd voor, dat moet lukken. Per keer vul ik de molen met een 1.5 zak grind, 1 zak zand en 0.5 zak cement. Dan water toevoegen tot de prut een lekker smeuig als een dikke erwtensoep wordt. Daarna nog minuutje laten draaien. De eerste keer goot ik de hele (draaiende) betonmolen leeg in een grote metselkuip. dat was niet slim, de beton vloog alle kanten op, en de metselkuip was ontilbaar. De tweede batch goot ik leeg met een stilstaande molen. Dat ging al een stuk netter, maar een volle metselkuip blijft ontilbaar. Na een tijdje kreeg ik het briljante idee om de betonmodel in een aantal keren in een 10L emmer te gieten. Dit was ideaal, zo'n emmer is makkelijk dragen en goed leeg te storten. Iedere emmer werd geleegd waar ik de vorige keer gestopt was. Als de betonmolen lekker stond te draaien, gebruikte ik een handschepje om wat in de gestorte beton te peuren zodat de lucht kan ontsnappen.

Aan het einde van de middag was het eindresultaat ongeveer wat ik gehoopt had. Een vervelend punt was dat door het verplaatsen van de appelboom een half jaar eerder, de grond in de hoek zo'n 10cm lager was dan de rest. Dit betekende dat de beton aan de beide uiteinden mooi 5 cm onder het maaiveld lagen, maar in het midden liep deze al over de rand. Niets meer aande toen in dit stadium. Het betekend wel dat de tweede beton laag hetzelfde hoogteverschil zal gaan krijgen. De betonijzer-bogen kun je ook uit het beton zien steken. Hier moet later de volgende laag op. De pijp onder in beeld is voor de doorvoer van electriciteit vanuit de grond.

Na een paar dagen is de beton hard genoeg om de tweede laag te storten. Maar eerst de bekisting plaatsen. De bekisting heeft nu ruim 2 maanden buiten onder een zeil gestaan. Dit was geen slimme zet. Het vocht wat er onherroeppelijk bij komt kan niet goed weg en de bekisting is flink gaan schimmelen. Daarnaast is ook het plakplastic na al deze tijd op veel plekken losgelaten. De schimmel blijkt voornamelijk aan de buitenkant te zitten en heeft de sterkte van het hout niet aangetast. Het losgelaten plakplastic plakt niet meer en moet ik op een aantal plaatsen helemaal vervangen.

Ik zet deze bovenop de eerste betonlaag en positioneer deze keurig haaks met de oude vertrouwde settling van pythagoras. Dit valt stiekem nog vies tegen en ik ben dan ook zo'n uur of twee bezig met schuiven en meten voordat alles naar wens is. Vanzelfsprekend moet de bekisting stevig gefixeerd worden om te zorgen dat deze bij het storten niet gaat schuiven of gaat drijven. Ik gebruik hiervoor houten blokjes die op regelmatig afstand met 2 schroeven in de beton vastzet. Vervolgens fixeer ik de bekisting middels een stoelhoekje aan de blokjes vast. Omdat de onderste betonlaag niet mooi vlak is sluit de bekisting niet overal mooi aan. Om te voorkomen dat het beton onder de bekisting uitlekt spuit ik een laag bouwschuim (PUR) rondom de gehele bekisting. Nu ben ik klaar voor de tweede laag.

April 2017

Voor de tweede keer huur ik een betonmolen, easy peasy met de aanhanger. Met de lessons-learned van de eerste keer, gaat het hele process nu een stuk makkelijker. Het duurt me nu ook maar zo'n 4 uur om het beton te mixen en de bekisting vol te storten. Alles blijft mooi op zijn plek. Omdat het beton erg zwaar is en stevig tegen de wanden drukt moet ik bovenop wat extra balkjes schroeven om te zorgen dat de bekisting aan de bovenkant op de juiste afstand blijft. Als de beton is gegoten plaats ik zo goed en kwaad als het gaat een 20mm dik draadeind in de beton op alle hoeken. Het draadeind zit zo'n 25cm in het beton en het is onmogelijk om deze en loodrecht en in het midden te krijgen. Hier worden later de houten staanders op geplaatst. Ik wilde geen bevestiging bouten of ijzers zien, dus dit was de enige optie die ik zag. De bevestigsplaten waar later de staanders op gaan rusten schroef ik er alvast op. Deze dienen meteen om de boel op zijn plek te houden.

Omdat deze laag beton as-is zichtbaar blijft wil ik geen risico nemen dat ik bij het verwijderen van de bekisting de boel beschadig. Na een weekje heb ik er vertrouwen in dat de beton hard genoeg is.

En zie hier het resultaat!

Hier wordt het hout voor de boven constructie gebracht. Douglas, weersbestendig is, maar toch erg betaalbaar. Onbewerkt (zoals ik het ga toepassen) wordt het door de jaren heen bruin-grijs. Ik heb even overwogen om het zelf te halen, maar 4 van die balken van 20x20x250cm leken met iets teveel van het goede.

Zoals al eerder vermeld was ik me bewust dat ik de draadeinden niet precies recht in het midden zou krijgen, daarom moet bij de bevestiging van de staanders wat zijdelingse beweging mogelijk zijn om de staander precies over de poer uit te lijnen. Daarnaast wilde ik ook dat de paal niet eenvoudigweg bovenop de poer plaatsen omdat ik bij hele sterke wind wil voorkomen dat het geheel wordt opgetilt.

Ik frees in de onderkant van de staander een vierkante opening waar de stalen plaat invalt. Hierbinnen boor ik met een speedboor een gat waar het draadeind vrij in kan bewegen. Ik las op een 20mm bout een dikke ring welke ik tussen het hout en metalen plaat zet. Ik zet de metalen plaat met 4 draadbouten vast in de gefreesde opening, maar zet de schroef-met-ring hier tussen. De bout past in het geboorde gat, maar de ring niet. Ik draai de bouten zo strak dat de schroef nog wat kan kan bewegen achter de metalen plaat.

De montage van de staanders is een kwestie van erop zetten, beetje schuiven en draaien tot de moer op het draadeind pakt en vervolgen tot de juiste hoogte aandraaien. Ik draai de staander tot een paar milimeter boven het beton zodat het door kan waaien en er geen water kan blijven staan. Als de paal eenmaal staat, moet deze wel met een paar scheerlijnen op zijn plek worden gehouden totdat er een meer onderling verband komt.

Maar dat is een later zorg, want na deze test moeten de staanders weer losgedraaid worden omdat ik weet dat ze er weer af moeten want de hoogte van de palen moet bepaald worden. Ik had al ontdekt dat de grond in de achterin lager lag. Dit effect heeft zich in het beton enigszins voortgeplant. Alle hoekpunten hebben onderling een paar cemtimeter hoogteverschil. De loose poer voorin blijkt maar liefs 10cm hoger te liggen! Gelukkig is dit allemaal op te vangen door de staander een juiste maat te geven.

Mei 2017

Ik meet de hoogte van de eerste paal met de hand en zaag hier boven de hoeken eruit waar later de liggers op komen. Dit is een erg vervelend klusje. Ik moet zo'n 13cm inzagen en dit is teveel voor een cirkelzaag. Een reciprozaag zou dit wel halen, maar ik heb er geen vertrouwen in dat dit een mooie strakke zaagsnede zal worden. Daar toch maar met de hand zagen. Dit klusje kost me 1.5 uur per staander van mijn leven.

Als de eerste staander klaar is schroef ik deze erop en wordt met de communicerende vaten techniek (slangetje met water) de hoogte van de overige staanders bepaald. Supersimpele en cheap-ass method. Heb natuurlijk ook verlekkerd staan kijken naar die laser apparaten, maar om zo'n ding nu aan te schaffen voor die ene keer. Dit process herhaalt zich nog 3 keer...

Om de staanders wat beter bij elkaar te houden timmer ik het frame alvast tussen de eerste 2 palen. Boven op de betonnen rand leg ik eerst een plank welke de ruwe beonnen bovenkant mooi afdekt. Hier komt later de electra tussen te liggen en worden de binnen en buitenwand tegenaan geplaatst. Een tijdelijk schoortje houd het geheel een beetje in toom.

Nadat de 3e staanders is geplaatst timmer ik ook het frame voor de lange wand alvast. Daarna plaats ik de laatste staander. De afdek plank van de lange wand blijkt niet geheel mooi te liggen. Dit komt omdat de bovenkant van het beton veel te ruw en oneffen is. met hamer en beitel hak ik hier en daar wat beton weg om de boel gladder te maken. Dan is het tijd voor de liggers bovenop leggen zodat de boel wat verband krijgt. Deze liggers kunnen recht-toe-recht-aan op lengte worden gezaagd. Dan de leuke klus deze liggers, die nog een aanzienlijk gewicht hebben, bovenop de staanders te plaatsen. Buren, vrienden en familie hebben allemaal aangeboden om mee te helpen, maar dit zijn allemaal klusjes van 5 minuten en mijn planning is dermate slecht dat ik altijd hulp op ongelukkige tijdstippen nodig heb. Dus met wat touwen, spanbanden en flinke lijmtangen krijg ik de balken een voor een op hun plek. Ik merk dat ik gaandeweg dit project een steeds vindingrijker wordt in mijn uppie klaren van dit soort meer-persoons klusjes. Ik houd de ligger nog ff met lijmtangen op hun plek voordat ik met wat flinke M10 bouten de boel vastmaak. Deze M10 bouten zijn eigenlijk ook stukken draadeind waar ik aan een kant een moer het vastgelast. Dit was niet alleen weer goedkoper, maar tevens leuker om te doen.

Potdeksel tijd! Een batch potdeksel planken moeten de achterwand van de overkapping gaan vormen. Ik vind zwart een mooie kleur voor deze planken. Ik twijfel nog even over hoe ze te kleuren. Na wat onderzoek blijkt zwarte teer de meest economische en onderhoudsvriendelijke oplossing te zijn. Ik zaag de planken op lengte en frees met een schuin freesje de scherpe randen van de planken en beits ze daarna allemaal. De zwarte teer is erg vloeibaar en laat zich zeer makkelijk verwerken. Omdat ik 12 planken van 3 meter en 12 planken van 4 meter heb is dit een tijdrovend klusjes.

Na een dagje drogen kunnen de planken geplaatst worden. 12 planken moeten met een kleine 2cm overlap de gehele hoogte kunnen overbruggen. Ik zet op het frame op de juiste plekken streepjes waar de planken moeten komen. Het blijkt verraderlijk lastig om de juiste interval tussen de streepjes te bepalen (schaamrood), want pas na 3 pogingen kom ik op de juiste interval. Iedere plank wordt aan de bovenkant met een schroef in ieder balk van het onderliggende frame vastgezet. De volgende plank dekt de schroeven dan mooi af. De schroefgaatjes worden voorgeboord zodat de schroeven er netjes invallen. Het blijkt wel weer een klusje voor 2 man te zijn, maar met wat lijmtangen en een paar keer extra heen-en-weer lopen komen we er ook. Nadat de laatste plank is vastgezet, smeer ik een klodder zwarte teer over de dan nog zichtbare schroeven.

En wederom ben ik erg tevreden met het resultaat! Eigenlijk jammer dat dit de achterkant van de overkapping is en dat weinig mensen hem zullen zien. In het originele ontwerp had ik gewone witte panelen bedacht voor de binnenwand, maar daar ben ik niet meer van overtuigd. Nog maar even laten bezinken.

Dan is het tijd voor de dak constructie. Omdat er nog een beetje onduidelijkheid is over de vorm van het dak heb ik er nog geen hout voor besteld. Opties waren een recht dak of een dak dat aan de voorkant schuin loopt om de lijn parallel aan het huis te laten lopen. We kiezen uiteindelijk toch voor een recht dak met een lekkere oversteek. Ik besluit deze keer het hout zelf te gaan halen. Er zitten balken bij van 5 meter en dat wordt spannend om deze op de aanhanger mee te nemen. Maar het gewicht is beperkt. Na een rustig ritje is het hout zonder incidenten gearriveerd. Mooi €65,- bezorgkosten bespaard!

De dakbalken vallen voor een gedeelte in de liggers zodat de bovenkant van de te plaatsen dakbalken aan de bovenkant even hoog liggen. Hier gaan later de dakplaten op. Om de liggers en dakbalken even hoog te laten eindigen en ze toch beide voldoende stevigheid te laten houden zaag ik zowel de liggers als de dakbalken in zodat ze precies in elkaar vallen. Omdat de liggers de hoogste belasting krijgen zaag ik deze iets minder ver in dan de dakbalken. Een bijkomend voordeel is dat ik de de liggers nog net met mijn cirkelzaag kan inzagen. Dit maakt het leven weer wat makkelijker.

Nadat ik de lange liggers er weer af heb gehaald, klem ik deze met wat lijmtangen strak tegen elkaar zodat ik beide balken tegelijk kan inzagen. Hierdoor weet ik zeker dat de insparingen precies gelijk zitten. Om te beginnen teken ik de breedtes af van de dakbalken welke hier straks dwars in komen. Ik gebruik een houtje balkje als geleider om met de cirkelzaag precies op de afgetekende lijnen in te zagen. Als dit aan beide zijden is gedaan zaag ik 'uit de hand' nog wat extra gleuven in het midden met een paar milimeter interval. Met al deze gleuven zijn de tussenliggende stukjes eenvoudig los te breken.

Met de cirkelzaag haal ik nu de overgebleven onderkant weg tot de inkepingen mooi glad zijn.

De dakbalken zijn wat lastiger. Omdat deze dieper moeten zijn dan de invaldiepte van mijn cirkelzaag moet dit met de hand gebeuren. Eerst zaag ik alle dakbalken op de juiste lengte zodat ze een mooie oversteek geven. Ik teken dan de plaats af waar de 2 inkepingen komen. Deze inkepingen moeten straks precies samenvallen met de inkepingen in de liggers. Met het handje worden de zijkanten ingezaagd. Vervolgens beitel ik de onderkant in waarna een tik met de hamer voldoende is om het tussenliggende blok er makkelijk uitbreekt. Wel even opletten dat ik niet strak op de rand zit want dan het uitbreken volgt niet altijd een strakke lijn...

Met een rasp maak ik de onderkant glad en op maat.

Ik plaats de liggers weer terug en bevestig ze weer met de bouten. Nu kunnen de dakbalken erop. Dit is een eenvoudig klusje en alle balken vallen met een licht klopje met de hamer mooi op hun plek. Ik ga de balken niet verder vastzetten. Het idee is dat de dakplaten straks van boven worden vastgeschroefd in de dakbalken en de 4 liggers. Hierdoor zal alles mooi vastliggen.

Het is tijd om de balken rondom te plaatsen die de afmetingen van het uiteindelijke dak gaan bepalen. Deze balken schroef ik recht-toe-recht-aan vast met een draadbout waar mogelijk. Als de lange liggers zitten, plaats ik 2 balken aan de zijkanten. Het is een bewuste keuze om de oversteek naar de zijkant niet verder te ondersteunen. De korte balkjes welke ik zou kunnen plaatsen tussen de buitenkant van de liggers en de dakrand zouden meer estetisch zijn dan dat ze steun zouden leveren. En eigenlijk vind ik het ook niet mooi. De dakplaten welke later komen zullen ook een vorm van stevigheid bieden.

Een erg vervelend aspect aan een aantal deze dakbalken is dat ze krom en/of getordeerd zijn. Dit maakt het strak tegen elkaar aan schroeven een erg lastige klus. Er zitten dan ook op een aantal plekken echt flinke bouten in om de boel strak te trekken! Kwam mijn impuls-aankoop bij de Lidl van een slagschroefmachine een keer goed van pas.

Dit is het punt dat een vriend binnen komt en vraagt waar de afwatering komt... Ik ben me vanaf dag 1 bewust geweest van het feit dat het dak op afschot moet liggen. Ik had daar met de 4 palen op lengte zagen rekening mee moeten houden. Totaal niet meer aangedacht. In dit stadium ook niets meer aan te doen. Laten we er het beste maar van hopen.

Tijd voor het dak. Ik gebruik hiervoor ordinaire 240x120cm underlayment platen. Deze platen zijn meestal voor zo'n €25,- te koop en hebben 1 mooie gladde kant en meestal 1 ruwe kant. Ik heb op voorhand al negedacht over hoe ik zo efficient en mooi mogelijk de panelen moet plaatsen. De procedure voor ieder stuk is:

• leg de plaat op het dak, let hierbij op dat de mooie kant naar beneden ligt!
• teken de randen af
• haal van het dak en zaag op maat
• plaats weer terug en fixeer met enkele schroefjes tegen verschuiven
• volgende plaat

Als ik op deze manier alle platen op maat heb gezaagd haal ik ze er allemaal weer af en verf de onderkant met 2 lagen off-white RAL9001. Dat oogt van binnenuit mooier dan kaal hout.

Ondertussen heb ik ook wat meer nagedacht over de dakbedekking. In eerste instantie wilde ik voor bitumen gaan. Ik had in het verleden al wat bitumen verwerkt met een brander. Dat waren echter altijd kleine oppervlakken. Na wat googlen blijkt dat bitumen tegenwoordig niet veel meer wordt gebruikt. EPDM is het nieuwe toverwoord. Het lijkt een beetje op fietsband, is ontzettend taai en wordt tot 50 jaar of zo gegarandeerd. Tot bepaalde afmetingen bestel je het in als een stuk. Let hierbij op dat je minstens 10cm overlap hebt rondom.

Heb de EPDM besteld. Nu is het tijd om de kabel voor de electra naar de overkapping te leggen. Omdat ik speel met het idee om te zijner tijd zonnepanelen op het dak te leggen wil ik wel een fatsoenlijke kabel leggen. Ik twijfel een beetje of deze kabel in een buis moet liggen, maar na wat googlen kom ik tot de conclusie dat een VMVK-AS kabel direct in de grond moet voldoen. De AS toevoeging van de kabel betekent dat de kabel een gevlochten metalen mantel heeft. Hierdoor zal deze niet (direct) kapot gaan als er per ongeluk een keer een schop in de grond gaat. Deze mantel is meteen de aarde. Formeel moet deze op 50 a 60cm onder de grond liggen. Vanwege de kleigrond ter plaatse heb ik genoegen genomen met 20 a 30cm (tegen niemand zeggen hoor).

Bij het huis aangekomen moet ik ergens naar binnen. De opties zijn boven de grond door de muur (dan kom ik in de garage uit). Onder de grond door de fundering. En de laatste optie is onder de fundering door. Ik besluit sowieso een doorvoer onder de grond te maken, dus ik graaf alvast uit zover ik kom. Ik besluit later wel wat hier verder het makkelijst is.

Juni 2017

Als de verf van de dakplaten goed droog is fixeer ik de platen met een ruime hoeveelheid schroeven op alle onderliggende balken. Omdat de dakplaten hier en daar toch lichtelijk schuin zijn gemonteerd steken ze hier en daar een paar milimeter over de rand. Vanaf het dak schuur ik met een stevige bandschuurmachine deze randen weg. De rand van het dak is nu klaar voor het waterdicht maken en de afwerkrand.

Ik had vanuit kosten oogpunt bedacht dat ik voor het boeiboard ook een potdeksel plank ga gebruiken. Dit geeft een uniforme uitstraling, is makkelijk te verwerken en nog goed geprijst ook. Echter, bovenop het dak moet nog een opstaand randje moet komen tegen de afwatering. Hierdoor wordt de effectieve afdekhoogte net 2cm meer dan de breedte van de lat. Hier had ik geen rekening mee gehouden. Mijn oplossing is om de vierkante balkjes welke ik als opstaande rand wilde gebruiken een stukje uit te zagen. Deze monteer ik vervolgens zo op het dak dat deze oversteekt en de boeiboard plank er precies invalt. Vervolgens wordt de als boeiboard dienende potdeksel erop geschroefd. Het leggen van dit EPDM was echt super-duper makkelijk, dak schoonvegen, EPDM op het dak uitvouwen en op zijn plaats schuiven zodat de EPDM rondom overal gelijk over de dakrand hangt. Daarna vouw je de ene helft op en spuit je een tweetal kringels EPDM-kit van de ene kant naar de andere. Je rolt de EPDM weer terug over de kit, trapt het een beetje aan en doet het zelfde aan de andere kant. Op youtube zijn een hoop filmpjes te vinden.

Vervolgens fixeer je de EPDM door een plank in de rand te leggen zodat het EPDM tegen de opstaande rand wordt gedrukt waarna de aluminium daktrim erop geschroefd kan worden. Voordat je de daktrim echt vastschroeft til je de EPDM een beetje op en trek je een streep EPDM-kit over de opstaande rand. Nadat de hele daktrim is gemonteerd kun je met een scherp mes de flap welke onder de daktrim uitkomt afsnijden. En klaar is Kees.

Als laatste stap een hemelwaterdoorvoer monteren. Van onderaf met een gatenzaag een rondje uit het hout zagen. Van bovenaf met een hobbymesje de EPDM wegsnijden. 4 ringen met EPDM kit rond de opening. De hemelwaterdoorvoer door het gat en van binnenuit de kit onder de flap vandaan duwen. Als laatste stap de overvloedige kit rondom weghalen. Wederom precies zoals de youtube filmpjes laten zien.

Is echt een geweldig spul dat EPDM. Je legt het probleemloos in no time. De aanschaf kosten zijn hoger dan voor bitumen, maar als je werk en materieel meetelt is het uiteindelijk goedkoper. Een bijkomend voordeel is verder dat je de EPDM makkelijk kunt losmaken en/of verwijderen. Hier nog een aanzicht van bovenaf na een klein regenbuitje.

Gelukkig valt het met de afwatering nog wel mee, er blijft niet teveel water achter.

Weer even tijd om de electriciteitskabel naar de meterkast te brengen. De kabel moet onder of door de fundering. Een gat erdoorheen boren sprak me niet zo aan. Maar vanuit de tuinkant kom ik niet echt veel dieper om de simpele reden dat mijn armen niet langer zijn. Na een gesprekje met de buurman suggereerde hij om vanuit de kruipruimte onder de fundering door de gaan. Dat was slim omdat het zand in de kruipruimte veel lager ligt. Vanuit de kruipruimte was ik vrij snel onder de fundering door en bleek het gat in de tuin ook diep genoeg te zijn. Kabeltje erdoorheen en binnen zijn we. Nu nog naar de meterkast. Het is nooit fijn om in de kruipruimte te zijn. Nu moest ik zelfs via een smalle doorgang naar de kruipruimte onder het huis, waar de meterkast zich bevind. Na wat bestuderen vind ik een juiste plek om vanuit de meterkast een gat naar de kruipruimte te boren. Kabeltje naar boven en vlug wegwezen hier. Zo'n VMVK-AS kabel is wel verschikkelijk stug en het is een pain-in-the-ass om de krul er uit te houden.

Juli 2017

De tegels voor de tuin en voor onder de overkapping besteld. Dus tijd om de grond voor te bereiden. Oude aarde afvoeren en schoon zand erover. Geadviseerd word om minimaal 15cm zand te gebruiken. Met 6 kruiwagens aarde hangt de aanhanger op zijn hoeven. Ik moet 5 keer naar de stort op en neer rijden om alle aarde af te voeren. Daarna zand ervover. Ik had bij het bestellen van de stenen 2 kuub zand in big-bags besteld voor het doel. Tijdens het erin scheppen van dit zand kwam ik er al snel achter dat dit niet voldoende was. Via marktplaats vond ik iemand die zo'n 1.5 big bag aan zand over had welke ik gratis mocht afhalen. Gelukkig was dit bij mij om de hoek en met 3 aanhangers had ik alles overgeheveld.

Nadat het zand er grof in geschept was heb ik in de linker-achterhoek van de overkapping een hoogte uitgezet welke 5cm hoger dan de rest van de tuin. Hierdoor zal eventueel water niet onder de overkapping blijven staan. Als je goed naar de foto hieronder kijkt kun je het potloodstreepje (rood omcirkelt) zien Nadat de hoogtes zijn uitgezet plaats ik eerst de bandjes op de juiste hoogte rondom de overkapping. Hier kan ik straks het zand op 'afrijden'. Het plaatsen van de bandjes doe ik eenvoudigweg met wat lange latten en een waterpas. Oh ja, en mijn zoon vind het leuk om overal dingen in te tekenen, kneden of boetseren.

Daarna volgt het aanstampen (met de voeten...), gladrijden met wat lange balken natsproeien zodat het zand inklinkt. Nadat dit zo'n 4 keer is gebeurt loopt alles mooi straks en lig de balk overal plat op het zand hoe ik het ook neerleg. Dit is het punt dat de eerste tegels erin kunnen. Dit is eenvoudigweg neerleggen en met een rubber hamer een beetje aankloppen. De randen welke allemaal op maat gezaagd moeten worden wil ik met een zaagtafel doen. Omdat de rest van de tuin ook nog gelegd moeten worden doe ik dit in een later stadium.

Ik acht het tijd om de binnenwanden eens aan te pakken. Het initiele idee was grote platen tegen de binnenkant aantimmeren. Bij nader inzien leek me dit toch niet zo mooi en heb ik gekozen voor horizontale stukken plaat in wildverband. Aanzienlijk meer werk, maar wel veel mooier denk ik. Ik gebruik hiervoor watervast MDF (V313) welke ik wit ga schilderen. Deze MDF panelen zijn niet watervast maar hebben een betere verlijming wat ze minder gevoelig maakt voor vocht. Omdat de betonnen rand niet recht is, is eigenlijk alles wat erop staat dit ook niet en dat blijkt erg vervelend voor de binnenwand. Het lijkt met het beste om eerst alle tussenliggende panelen te maken, op basis van een lood-lijn welke ik zo' 20cm boven de onderkant plaats. Hierdoor is alles wat er bovenop komt mooi strak en kan ik de oneffenheden aan de onderkant in apart wegwerken.

Het zagen van deze grote panelen blijft een k-karweitje waar ik erg tegenop zie. Ik moet hiervoor eigenlijk zo'n Festo geleiderail hebben, die schijnen geweldig te werken. Vooralsnog heb ik deze niet en doe het met een rechte lat (eigenlijk een aluminium daktrim welke ik nog overhad) ter geleiding en lijmtangen. De panelen worden per-stuk op maat gezaagd en met de bovenfrees van een facet-randje rondom voorzien. Zo'n facet randje geeft bij dit soort panelen een mooi schaduwrandje en zorgt tevens dat oneffenheden wegvallen. Omdat ik de panelen eerst nog moet schilderen kan ik ze nog niet definitief plaatsen. ik gebruik spijkertjes om ze op de plek te houden en om een kleine afstand te creeren. Toen alle panelen klaar waren heb ik de tevens de hele tegels al gelegd omdat dit een beetje een gevoel van voortgang geeft. De randen doe ik op een later moment als de hele tuin opnieuw is betegeld. Ik huur dan een weekend een professionele tegelslijper en maak alle resterende tegels op maat.

Augustus 2017

Het schilderen van die panelen is ook weer een vervelend karwei. Het vervelende zit in de eindeloze herhaling van het schilderen van 38 panelen. MDF zuigt als de pest, voornamelijk de ruwe randen. Iedere plan geef 1 laag verf aan de achterkant en 2 lagen aan de voor kant. De zijkanten neem ik 3 keer mee. Bij de tweede laag op de voorkant schuur ik de voor- en zijkanten allemaal lichtjes op om de 'kontjes' eraf te halen. Ik gebruik weer dezelfde RAL-9001 alkyd verf welke ik ook voor het dak heb gebruikt. Ik breng de verf met een kwast grof aan en rol deze vervolgens met aa roller na. Gaandeweg wordt ik ook steed non-chalanter in het schilderwerk met veel klodders verf op de grond en 1 voorvan waarbij de gehele pot verf op de grond kukelde.

Vanwege de beperkte droogruimte in de garage, en een tussenliggende vakantie heeft het schilderen zo'n 5 weken doorlooptijd gehad. Na een week of 3 had ik de panelen van de korte zijde af en heb ik deze alvast bevestigd.

Terwijl ik de laatste planken geschilderd werden heb ik ook de electra nog eens onder handen genomen. Er moest vanzelfspreken ook nog een lichtpunt komen met een bijbehorende schakelaar. De schakelaar en de stopcontacten had ik samen besteld maar ik had aan de verlichting nog geen aandacht gegeven. Naast een hoofd-verlichtingspunt wil ik ook nog rondom een LED strip aanbrengen. Ik heb namelijk ontdekt dat er Led strips op de rol zijn welke individueel kunnen worden aangestuurd. Op AliExpress kwam ik ook voor een paar tientjes een LED-controller 'Colorful X1' met afstandsbediening hiervoor tegen. Altijd leuk voor feestje en partijtjes! Spullen zijn nog onderweg maar daar moet dus wel al een voorziening voor worden getroffen.

Hier wat fotootjes met van de elektra. De zwarte aders welke bovenuit het verdeel kastje komen zijn de gaan naar de schakelaar voor de verlichting. De geel/blauw/bruine aders gaan naar een stopcontact. Het meest rechtste plaatje laat zien hoe ik de kabel voor de verlichting door de liggers en een korte staand blokje. In die bovenste rand van de overkapping komen later nog glas-plaatjes in.

Kleine schilderpauze en vandaag aan de tegels voor het looppad naar de overkapping begonnen. Eerst bandjes erin leggen. loodrecht op de bestaande tegels. zand opvullen en glad rijden. Gaat op deze korte lengtes altijd heel makkelijk met 2 op elkaar geschroefde planken waarbij de onderste precies de hoogte van de tegels heeft. Daarna is het simpelweg voorzichtig erin leggen van de tegels.

De panelen voor de lange zijde zijn ook allemaal geschilderd. Het is tijd om de stopcontacten en schakelaar op de panelen te bevestigen. Omdat alle stopcontacten buiten zitten moeten ze in beginsel spat-waterdicht zijn. Het vervelende hierbij is dat alle deze buiten wandcontactdozen opbouw zijn en dat vind ik niet mooi. Ik heb wel wat fraaie opbouwdozen gevonden met net rubber afsluitringen en klepjes maar ik heb ze zonder de onderkast besteld. Omdat ik in het bezit ben van een 3D printer het ik zelf een achterbouw kast 'ontworpen' en geprint. Deze komt tegen de achterkant van het MDF paneel, houd rekening met de 18mm dikte. Het eindresultaat is dat de stopcontacten en schakelaar netjes watervast en plat op de panelen zitten. Het enige spannende was het vastzetten van de achterbakjes op het MDF paneel. Heb hiervoor ik van die knutsellijm uit een lijmpistool gebruikt. Dat spul is erg sterk en verwerkt heel makkelijk. Om te zorgen dat de lijm genoeg grip heeft, boor ik een reeds ondiepe gaatjes rond het bakjes.

October 2017

Tijdje stil geweest met de overkapping. Vaandag tijd om de voorbereiding te treffen voor de LED verlichting. Ik heb hiervoor 1 paneel los laten zitten. Dit paneel ga ik van magneten voorzien zodat ik het makkelijk kan verwijderen voor eventueel onderhoud. Ik gebruik hiervoor dunne neodynium magneten welke ik zowel in de achterliggende balken als in de panelen lijm. Eerst doe ik de balken.

Als deze zitten smeer ik kloddertjes verf op de mageneten en druk ik het paneel er even tegenaan. Ik kan nu makkelijk afleiden waar precies de mageneten in het paneel moeten komen. De gaatjes zijn makkelijk met een bovenfrees te maken. op het paneel bevestig ik later de electronica voor de LED verlichting.

Tijd voor de ruitjes bovenin. Ik wil hier van dat gezandstraalde glas in wel goed licht doorlaat, maar waar je niet doorheen kan kijken. Ik heb overwogen om echt glas te gebruiken, maar 12 van die ruitjes op maat laten maken was weer vrij prijzig. Maar omdat de ruitjes puur estetisch zijn en geen enkele vorm van belasting zullen ondergaan heb ik besloten om plexiglas te gebruiken. Zo'n plaat is goedkoop en is makkelijk op formaat te snijden. Met een vlakschuur machine met fijn schuurpapier is dit eenvouding een gezandstraalde look te geven.

Ik heb in de constructie tot nog toe helemaal geen sponningen of zo om de ruitjes in de bevestigen. Ik ga ze vastzetten middels glaslatjes aan twee kanten. Ik zaag deze uit het Douglas resthout als vierkante latjes van 2cm dik.

Met dunne spijkerje met verzonken kop zet ik eerst de achterkant vast en zet de voorkant alvast op zijn plaats. Dan is het tijd om het plexiglas op maat de maken. Dit gaat eenvoudig door met een stanlymes langs een metalen lat een inkeeping te snijden waarna de plaat kan worden gebroken langs de rand van een werkbank.

December 2017

De LED verlichting te plaatsen. De LEDs zijn 4 strings van individueel aanstuurbare RGB LEDs. 400 in totaal. Deze LEDs worden aangestuurd met een kastje welke allerlei patronen en kleuren kan genereren. En dit alles voor een paar tientjes. Lang leve Ali-Express.

De strips worden netjes met connectors geleverd waarmee je zo meerdere strings aan elkaar kan knopen. Toem de LEDs binnen kwamen wilde de boel niet werken waarna ik de connectors eraf heb geknipt om wat makkelijker te kunnen experimenteren. Het blijkt dat de aansturing vanaf de electronica naar de LED string een te hoge spanning had, ik moest deze met een potmetertje wat naar beneden brengen waarna alles perfect werkte. Hiernaast is te zien hoe de electronica op de achterkant van het paneel is geschroefd.

De componenten bestaan uit een 'Ultrathin 5v/40A Power Supply' (~€15,-), een 'Colorful X1' besturings eenheid met afstandsbediening (~€25,-). En de LEDs zijn WS2812B individually addressable LED strips (~€2,50/meter).

Omdat connector verbindingen eigenlijk helemaal niet mooi heb ik de strips met wat metalen bruggetjes direct aan elkaar gesoldeerd met daar ter afwerking krimpkous overheen.

Daarnaast bleek dat als ik alle LEDs op wit zet er zo'n 14A loopt. De spanningsval over de streng van 13meter bleek dermate veel dat de LED's halverwege al een significant andere kleur kregen. Omdat het niet praktisch was om extra voedingslijnen naast de LED strips te leggen heb ik uiteindelijk alleen de uiteinden van spanning voorzien. Bij alles wit kun je halverwege wat kleurverloop zien, maar het is acceptabel.

De LEDs hebben een plakstrip op de achterkant welke waarschijnlijk prima werkt op een strakke gladde onderground. Op hout blijkt die niet lang te plakken. Sterker nog terwijl ik halverwege de overkapping de strip aan het vastplakken was liet het begin al los. Uiteindelijk met een nietpistool vastgezet. De nietjes paste net wel/net niet over de strip dus het was mikken om de nietjes niet door de strip zelf te jassen.

En het resultaat is erg leuk. Alleen blijkt er dermate veel licht vanaf te komen dat het bij de buren opvalt!

Het puntlast apparaat.

Ik kende ze van naam en wist wat ze deden, maar nooit aan gedacht dat je zo'n makkelijk zelf kunt maken. Totdat ik per ongeluk op youtube met een filmpje zag waar iemand zo'n ding zelf maakte...

Augustus 2017